Η αυτοπεποίθηση είναι ένα από τα σπουδαιότερα εφόδια με τα οποία μπορούμε να προικίσουμε τα παιδιά μαs.
Ο λόγος είναι απλός: όταν πιστεύουν στον εαυτό τους γίνονται πιο αυτόνομα, πιο αποτελεσματικά, πιο ευτυχισμένα.
Γι’ αυτό άλλωστε, οι παιδοψυχολόγοι πάντα συμβούλευαν τους γονείς με ποιους τρόπους θα ενισχύσουν την αυτοεκτίμηση των παιδιών.
Η παιδική αυτοπεποίθηση αντιμετωπίζεται πια σαν μια πιο σύνθετη και πολυεπίπεδη ικανότητα που χτίζεται σταδιακά με καινούρια όπλα το ρεαλισμό και την ειλικρίνεια.
Ας δούμε λοιπόν ποιοι είναι οι χρυσοί «κανόνες»!
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Λιγότεροι έπαινοι, αλλά πιο αληθινοί
Η παλιά αντίληψη ήταν ότι μπορούμε να επαινούμε τα παιδιά μας συνεχώς και πολύ. Αν, δηλαδή, το 5χρονο παιδάκι σας, σας φέρει μια μουτζούρα που έκανε σε ένα λεπτό θα πρέπει να αναφωνήσετε γεμάτοι ενθουσιασμό, «μπράβο, μπράβο!».
Οι συνεχείς έπαινοι καταλήγουν να ηχούν ψεύτικοι, ακόμα και στα παιδικά αφτιά. Αναγνωρίστε την προσπάθεια που έχει καταβάλλει και ενθαρρύνετε το παιδί (αν για παράδειγμα αφιέρωσε πολύ χρόνο για να ζωγραφίσει) αλλά αν είναι να το επαινέσετε κάντε το όταν πραγματικά το εννοείτε.
Αν πάλι έκανε τη «ζωγραφιά» μέσα σε δευτερόλεπτα, στο πόδι, είναι προτιμότερο να του πείτε «μπορείς να το κάνεις καλύτερα». Έτσι θα μάθει ότι το καλύτερο αποτέλεσμα συνδέεται άμεσα με την προσπάθεια, την εργασία και τον κόπο που έχει καταβάλλει.
Μιλήστε με αγάπη, ειλικρίνεια και καλοσύνη
Οι παιδοψυχολόγοι πίστευαν ότι με το να κρίνουμε αρνητικά ένα παιδί μπορούμε να βλάψουμε την αυτοεικόνα του.
«Αν δεν μπορείς να πεις κάτι καλό, μη λες τίποτα» ήταν η συμβουλή που πολλοί γονείς υιοθετούσαν με περισσή θέρμη καθώς ανακαλούσαν στη μνήμη τους τις ατελείωτες αρνητικές παρατηρήσεις που είχαν δεχθεί και οι ίδιοι ως παιδιά.
Το 6χρονο αγοράκι σας σάς δείχνει μια πρόχειρη «κατασκευή» που έφτιαξε με τα τουβλάκια του. Δεν μπορείτε βέβαια να του πείτε «Πώς είναι έτσι! Κάν’ το ξανά». Μπορείτε όμως να του πείτε, «έχεις κάνει πολύ καλύτερα» ή «αν προσπαθήσεις λίγο παραπάνω θα το κάνεις ωραιότερο».
Δίνοντας στο παιδί μια ειλικρινή, καλοπροαίρετη γνώμη (και όχι κενούς επαίνους που καταλαβαίνει και το ίδιο ότι δεν ανταποκρίνονται στην αλήθεια).
Έτσι το μαθαίνετε να είναι προσγειωμένο και να προσπαθεί περισσότερο για ένα υψηλότερο στόχο.
Μαθαίνει επίσης να εκτιμάει την εποικοδομητική και καλοπροαίρετη κριτική και να ξεχωρίζει στο μέλλον τους κόλακες από τους αξιόπιστους φίλους, συνεργάτες, συντρόφους κλπ.
Κάποιοι τρόποι «έκφρασης» βλάπτουν τους άλλους -και το ίδιο το παιδί.
Το να επιτρέπουμε σε ένα παιδί να λέει ό,τι θέλει του δημιουργεί μια αίσθηση ότι βρίσκεται εκτός ελέγχου, και άνευ ορίων και αυτό βλάπτει την αυτοπεποίθησή του αλλά και το πόσο ασφαλής νιώθει.
Αν ακούσετε το παιδί σας να λέει κάτι αγενές, προσβλητικό ή μειωτικό, πρέπει να του πείτε να σταματήσει αμέσως, ακόμα και αν ξέρετε ότι το κάνει επειδή αισθάνεται θυμωμένο ή μειωμένο.
Μην το δικαιολογήσετε («είναι κουρασμένο»), αλλά αντίθετα χαρακτηρίστε αυστηρά τη συμπεριφορά και τα λόγια του γι’ αυτό που είναι: «Μίλησες με αγένεια» ή «Μ’ αυτά που λες πληγώνεις τους άλλους».
Περιορισμένες επιλογές βοηθούν τα παιδιά να προετοιμαστούν για τον αληθινό κόσμο
Η αληθινή ζωή δεν είναι μια απεριόριστη σειρά από επιλογές. Στην αληθινή ζωή δυστυχώς θα βιώσει πολλές αρνήσεις και περιορισμούς που θα πρέπει να έχει την ψυχραιμία και τη γνώση να τις διαχειριστεί.
Δεν μπορούμε πάντα να διαλέγουμε τι θα κάνουμε, κι αυτό είναι ένα σπουδαίο μάθημα για τα παιδιά.
Το να αντιμετωπίζουν μια κατάσταση ως έχει, ακόμα και αν είναι περιοριστική ή δυσάρεστη, τα βοηθά να αποκτήσουν ανθεκτικότητα.
Ένα παιδί που αποφασίζει για όλα (πότε θα φάει, τι θα δει στην τηλεόραση, αν θα πάει για ύπνο) αποκτά όχι αίσθηση αυτοπεποίθησης αλλά ψευδαίσθηση παντοδυναμίας!
Μερικές φορές το καλύτερο είναι απλώς να αποφασίζουμε χωρίς να μπαίνουμε στη διαδικασία εξηγήσεων και διαπραγμάτευσης.
Όταν το παιδί ρωτάει «γιατί;» δεν κάνει να απαντάμε «γιατί έτσι!». Κι έτσι οι γονείς συχνά βρίσκονται μπλεγμένοι σε ατέρμονες εξηγήσεις και δικαιολογίες για τα πιο απίθανα θέματα που συνήθως μπερδεύουν ακόμα περισσότερο τα παιδιά -και κυρίως για το πιο σημαντικό θέμα απ’ όλα: για το ποιος είναι ο υπεύθυνος.
Σ’ έναν κόσμο όμως που γίνεται όλο και πιο απειλητικός, αυτό μοιάζει να είναι η συνταγή όχι για περισσότερη αυτοπεποίθηση αλλά για μεγαλύτερο παιδικό άγχος.
Δηλαδή όταν το παιδί ρωτάει «μα, γιατί;» να απαντάμε «γιατί εγώ είμαι ο γονιός σου και εγώ αποφασίζω. Μπορούμε να το συζητήσουμε αργότερα». Αυτό περνάει το ρεαλιστικό μήνυμα ότι μερικές φορές κάθε παιδί πρέπει να δέχεται κάποιες καταστάσεις χωρίς να κατανοεί τις αιτίες.
Αργότερα θα μπορεί να καταλάβει ότι αυτά που του ζητήθηκαν (ή επιβλήθηκαν) ήταν λογικά και για το καλό του, άρα ότι μπορεί να εμπιστεύεται τους ενήλικους που αγαπάει περισσότερο απ’ όλους -τους γονείς του.
Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε τα παιδιά να αποκτήσουν μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στον εαυτό τους;
Ενισχύοντας τη δική μας αυτοεκτίμηση. Μπορεί σήμερα οι κανόνες να έχουν αλλάξει αλλά ο μόνος τρόπος για να τα κάνουμε να πιστέψουν στην αξία τους και να αγαπήσουν τον εαυτό τους είναι να αγαπήσουμε οι ίδιοι τον εαυτό μας.
Τα παιδιά καταλαβαίνουν πολύ περισσότερα απ’ όσα αφήνουμε να καταλάβουν. Ξέρουν πότε το μπράβο μας είναι αληθινό και πότε ψεύτικο. Δεν φοβούνται την ειλικρίνεια, αλλά την αποδοκιμασία που προέρχεται από τη δική μας ανασφάλεια.
Δεν μισούν την τιμωρία παρά μόνο αν γίνεται αποκλειστικά και μόνο για να τα τιμωρήσουμε. Η εικόνα που έχουν για τον εαυτό τους είναι η εικόνα που τους προβάλλουμε.
Αν πιστεύουμε στις ικανότητές τους, τους δείχνουμε εμπιστοσύνη, τα ενθαρρύνουμε να απογαλακτιστούν, να αποκτήσουν φιλίες και τα κρατάμε έξω από τους δικούς μας φόβους, αποκτούν μια θετική αντίληψη για τον εαυτό τους και βαδίζουν υπεύθυνα προς την ανεξαρτησία και την προσωπική αυτονομία.
Δεν χρειάζονται υπερβολές ούτε κάλυψη στα λάθη τους. Μόνο ειλικρίνεια και αγάπη με σεβασμό στην προσωπικότητά τους.
ΠΗΓΗ: www.govastileto.gr
ΠΗΓΗ: www.newsitamea.gr
